شناسایی ترکیبات شیمیایی اسانس ریحان بنفش و اثر آن بر مهار رشد قارچ‌های عامل فساد و کپک‌زدگی پس از برداشت میوه سیب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار، گروه علوم و مهندسی باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران

چکیده

در این پژوهش، اسانس ریحان بنفش مطابق روش تقطیر با آب استخراج و فعالیت ضد قارچی آن (بر اساس روش‌های دیسک دیفیوژن آگار، چاهک آگار، حداقل غلظت مهارکنندگی و حداقل غلظت کشندگی) در برابر قارچ‌های عامل فساد و کپک‌زدگی پس از برداشت میوه سیب بررسی گردید. علاوه بر این، ترکیبات تشکیل دهنده آن با کمک دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف‌سنج جرمی، محتوای فنول کل، فلاونوئید کل و فعالیت آنتی‌اکسیدانی آن بر پایه روش‌های مهار رادیکال‌های آزاد DPPH و ABTS تعیین گردید. استراگول با 43/65 % ترکیب عمده اسانس ریحان بنفش بود. اسانس حاوی mg GAE/g 14/38 فنول کل و mg QE/g 17/11 فلاونوئید کل بود. نتایج آزمون فعالیت آنتی‌اکسیدانی نشان داد که فعالیت مهار رادیکال آزاد اسانس بر پایه روش DPPH و ABTS به ترتیب 85/66 و 70/73 % می‌باشد.  مطابق یافته‌های آزمون دیسک دیفیوژن آگار و چاهک آگار، پنی‌سیلیوم اکسپانسوم  و بوتریتیس سینه‏را به ترتیب با بیش ترین و کم ترین قطر هاله عدم رشد، حساس‌ترین و مقاوم‌ترین سویه‌های قارچی نسبت به اسانس بودند. نتایج آزمون‌های حداقل غلظت مهارکنندگی و کشندگی اسانس نیز روند مشابهی نشان داد. به طور کلی، اسانس ریحان بنفش حاوی ترکیبات زیست فعال متعدد با فعالیت آنتی‌اکسیدانی و ضد قارچی قابل‌توجهی می‌باشد که قابلیت آن را به عنوان نگهدارنده طبیعی جهت بهبود عمر نگهداری محصولات باغبانی را نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها