شناسایی ترکیبات شیمیایی عصاره میوه خیار تلخ (Momordica charantia) و اثرات ضد میکروبی آن روی برخی باکتری‌ها و قارچ‌های بیماری‌زای گیاهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه جامع علمی کاربردی

2 دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر

چکیده

خیار تلخ به عنوان یک گیاه گرمسیری و بسیار تلخ به عنوان گیاه دارویی مصرف می‌شود. با توجه به مشاهده اثرات سمی موثر عصاره خیار تلخ بر عوامل میکروبی بیماری‌زا مانند قارچ‌ها و باکتری‌ها، این مطالعه جهت بررسی ترکیبات این گیاه با آزمایش عصاره حاصل از میوه رسیده آن بر رشد و تکثیر برخی قارچ‌ها و باکتری‌های بیماری‌زای گیاهی انجام گردید. برای انجام این آزمایش، میوه رسیده این گیاه جمع‌آوری و با کمک حلال‌های اتانول و اتیل‌استات، عصاره‌گیری شد. برای بررسی اثرات ضد‌میکروبی این عصاره، حداقل غلظت مهار‌کنندگی رشد (MIC)، حداقل غلظت کشندگی قارچ (MFC) و باکتری (MBC) از روش رقت‌سازی و قطر هاله عدم رشد از روش انتشار در دیسک تعیین شد. برای مقایسه این اثرات، از نمونه بدون عصاره گیاه در کشت قارچ و باکتری استفاده شد. همچنین به منظور شناسایی و تعیین درصد متابولیت‌های موجود در عصاره‌های استخراج شده از میوه گیاه مذکور از GC-MS استفاده گردید. نتایج حاصل از بررسی نشان داد که عصاره اتانولی و اتیل‌استات اثر مهار‌کنندگی، اثر کشندگی و قطر هاله عدم رشد متفاوتی بر روی قارچ‌ها و باکتری‌های مورد مطالعه داشت و اثرات آن روی قارچ‌ها نسبت به باکتری‌ها موثرتر بود. نتایج حاصل از مطالعه آنالیز GC-MS نشان داد که عمده‌ترین ترکیب از ترکیبات شناسایی شده در عصاره اتیل‌استات، شامل تترادکانوئیک اسید و در عصاره اتانولی، تییران بود که دارای اثرات ضد‌میکروبی می باشند. با توجه به نتایج حاصل می‌توان مشاهده کرد که مجموعه متابولیت‌های شناسایی شده در این آزمایش، دارای اثرات ضد‌میکروبی مطلوبی در عوامل بیماری‌زای گیاهی مورد مطالعه است.

کلیدواژه‌ها